Brussel, 25-26-27 november 2024 – Het Brusselse testlab gewijd aan het verkennen van rechtvaardige energietransities, bood een gezamenlijke ruimte voor onderzoekers, beleidsmakers, lokale organisaties en vertegenwoordigers van de gemeenschap uit Italië, Turkije en België om gezamenlijk ontwikkelde innovatieve strategieën te testen voor de implementatie van Positive Energy Districts (PED’s). Het initiatief, geleid door het Belgische PED4ALL team, creëerde een open platform voor discussie over de ontwikkeling van PED’s met een sterke focus op inclusiviteit en sociale gelijkheid. Het lab vond plaats in Kuregem in Brussel en onderzocht hoe energietransities toegankelijk kunnen zijn en ingebed kunnen worden in het dagelijkse leven van de bewoners, terwijl kwesties zoals energiearmoede en kwetsbaarheid, stadsvernieuwing en energietransities worden aangepakt.
Vertaald met DeepL.com (gratis versie)
Op de driedaagse agenda stonden presentaties, workshops en discussies die een waardevol platform voor kennisuitwisseling vormden. Het evenement begon met een rondleiding door de cultureel diverse en sociaaleconomisch kwetsbare wijk Kuregem in Brussel. Het vervolgde met een bezoek aan Abattoir, waar alle recente innovatieve projecten werden gepresenteerd, met bijzondere aandacht voor de baanbrekende energietransitieprocessen die op de locatie plaatsvinden. Opmerkelijke gepresenteerde projecten waren onder andere: Foodmet, een multifunctionele markthal die voedselproductie en hernieuwbare energie integreert; Manufakture, dat gestapelde functies in het ontwerp van gebouwen onderzoekt om het gebruik van hulpbronnen te optimaliseren; en de bedekking van het dak van Abattoir met zonnepanelen, waardoor de lokale zelfvoorziening op het gebied van energie wordt verbeterd. Daarnaast werd het Dream Kitchen-initiatief belicht als een door de gemeenschap gestuurde inspanning waarbij onverkochte marktproducten worden hergebruikt voor maaltijden, ter ondersteuning van sociale integratie en gemeenschapszin. Het bezoek werd afgesloten met een gezamenlijke maaltijd in Dream Kitchen, zodat de deelnemers uit de eerste hand konden ervaren welke rol het initiatief speelt in de betrokkenheid van de gemeenschap en duurzame voedselpraktijken.
De kern van het evenement, de agenda van het Brusselse TestLAB, bestond uit vier studiosessies en drie groepen die parallel werkten aan drie verschillende cases in Kuregem. Deze interactieve workshops dienden als experimentele ruimtes waar onderzoekers, vertegenwoordigers van lokale organisaties, praktijkmensen en leden van de gemeenschap samenwerkten om gezamenlijk ontworpen PED-strategieën te verfijnen en te testen.
Het evenement ging van start met een presentatie van Cultureghem, een in Brussel gevestigde sociaal-culturele organisatie en belangrijke partner van het PED4ALL-project. Hun rol is essentieel geweest in het betrekken van buurtbewoners, het leggen van contacten met sleutelfiguren uit de buurt, het begrijpen van de behoeften van de gemeenschap, het faciliteren van communicatie met lokale belanghebbenden en het opbouwen van vertrouwen in het co-constructieproces van energietransitie-initiatieven. Tijdens de presentatie deelden ze hun ervaringen en het impactvolle werk dat ze doen in samenwerking met de diverse Cultureghemse gemeenschap. Hierna werd een presentatie gegeven door DUSS, een PED4ALL projectpartner die nauw betrokken was bij het innovatieve en futuristische transformatieproces van de site van Abattoir.
De kern van het evenement, de agenda van het Brusselse TestLAB, bestond uit vier studiosessies en drie groepen die parallel werkten aan drie verschillende cases in Kuregem. Deze interactieve workshops dienden als experimentele ruimtes waar onderzoekers, vertegenwoordigers van lokale organisaties, praktijkmensen en leden van de gemeenschap samenwerkten om gezamenlijk ontworpen PED-strategieën te verfijnen en te testen. De drie gekozen cases waren: 1) open blokmorfologieën met een paar grote gebouwen in een onderontwikkelde open ruimte; 2) dichte stedelijke blokken bestaande uit woon- en commerciële functies, met grote pakhuizen gepositioneerd in het centrum van het blok; 3) zeer dichte stedelijke blokken, voornamelijk bestaande uit rijtjeshuizen met één of meerdere huishoudens, en weinig open ruimtes, voornamelijk in de vorm van privétuinen. Aanvankelijk waren de deelnemers bezig met het ontdekken van de mogelijkheden en uitdagingen van deze gezamenlijk ontwikkelde PED-strategieën op basis van contextuele inzichten, beleid en planningspraktijken uit de drie verschillende landen. De multilocatie opzet zorgde voor een dynamische uitwisseling van inzichten en bracht verschillende perspectieven op de uitdagingen en kansen van de ontwikkeling van PED in een complexe stedelijke context als Kuregem. Vervolgens hielden ze zich bezig met praktische kaartoefeningen, activiteiten om scenario’s op te stellen, analyses en beleidsevaluaties om een reeks PED-strategieën te ontwikkelen, te ontwerpen, te produceren en af te ronden die zullen worden opgenomen in de PED4ALL-strategieënatlas, een praktische gids voor de implementatie van PEDs. Ervoor zorgen dat deze strategieën zowel praktisch als gemeenschapsgestuurd zijn, bleef een belangrijk aandachtspunt tijdens de sessies.
De drie gekozen cases waren: 1) open blokmorfologieën met enkele grote gebouwen in een onderontwikkelde open ruimte; 2) dichte stadsblokken bestaande uit woon- en commerciële functies, met grote pakhuizen in het midden van het blok; 3) zeer dichte stadsblokken, voornamelijk bestaande uit rijtjeshuizen met één of meerdere huishoudens, en weinig open ruimten, voornamelijk in de vorm van privétuinen.
Het driedaagse TestLAB werd afgesloten met een publiek evenement, waar de bevindingen van de studiosessies werden gepresenteerd en besproken. Tijdens deze laatste sessie kwamen lokale organisaties, beleidsmakers en vertegenwoordigers van de gemeenschap bijeen om na te denken over de resultaten. De discussie bood een cruciale gelegenheid om het onderzoek te verbinden met de lokale realiteit, zodat de ontwikkelde strategieën aansluiten bij de behoeften en ambities van de inwoners van Kuregem.
